اولین استفاده از آبکشت، شاید مربوط به ما ایرانیان می باشد. بر اساس یک رسم 2500 ساله در عید نوروز، ایرانیان گندم یا گیاهان دیگری را در مقداری آب می کاشتند و با آن سبزه برای سفره هفت سین تهیه می کردند.
در سال 1699 میلادی، جان وود انگلیسی به طور آزمایشگاهی گیاهانی را در آب هایی که در آنها، انواع مختلفی از خاک بود پرورش داد و متوجه شد بیشترین میزان رشد به آبی باز می گردد که خاک بیشتری دارد. وی نتیجه گرفت رشد گیاهان نیازمند مواد مشخصی در آب است که توسط خاک تامین می شود و نه موادی که مستقیما توسط آب تامین می شود.
اصطلاحی در علم باغداری است که به روشی در صنعت کشاورزی مدرن امروز جهان اشاره می کند که گیاه، به جای آنکه مثل روش سنتی همیشگی، در خاک، رشد و نمو پیدا کند در سیالی از محلول های غذایی قرار می گیرد تا بستر هماهنگی جهت رشد گیاه به صورت هیدروپونیک فراهم شود .
هیدروپونیک یا آب کشت، یکی از روشهای خلاقانه تولید محصولات کشاورزی بدون خاک وسم و با کمترین نیاز به آب (با استفاده از محلول مغذی) است. با این روش می توان در هر منطقه هر محصول کشاورزی را بدون توجه به اقلیم و نوع خاک، برداشت کرد.
به زبان ساده، هیدروپونیک راهی برای فرار از خاک به یک ماده ی دیگر برای حمایت از ریشه ی گیاه و رشد مستقیم محصولات در آب غنی از مواد مغذی است.
کشت هیدروپونیک این امکان را به کشاورز می دهد که در زمان کوتاه تر و با زحمت کمتر محصولی با راندمان بیشتر را کشت نمایید.
کمبود آب، خاک خالی از املاح و آلودگی تبدیل به یک چالش جهانی شده است. به خصوص که افزایش جمعیت جهان بر وخامت این موضوع می افزاید و این عمل می تواند سلامت شهر نشینان را به طور جدی در خطر قرار دهند.
استفاده از آب کشت برای جلوگیری از اصراف آب بی رویه، این مزیت را دارد که هزینه های قبلی که برای برطرف کردن مشکل اصراف آب به روشهای سنتی انجام می شدند را کاهش دهد.
عملکرد آبرسانی در سیستم هیدروپونیک قطره ای، بسیار شبیه به سیستم آبیاری قطره ای گیاهانی است که در خاک رشد می کنند. در این سیستم در کنار هر بستر که ریشه های گیاه درون آن قراردارند، مجرا ها یا لوله هایی تعبیه شده است که بوسیله قطره چکان هایی، محلول حاوی مواد مغذی، که دارای شدت جریان قابل تنظیم هستند، را به صورت قطره ای بر روی بستر گیاه می چکاند. همانطور که مشهود است این سیستم یک سیستم فعال می باشد که جریان آب به واسطه پمپ درون مجاری جریان پیدا می کند.
سیستم کشت آب یکی دیگر از انواع بسیار ساده سیستم هیدروپونیک است که ریشه های گیاه را مستقیما در محلول غذایی قرار می دهد.
بهترین جنبه سیستم کشت آبی این است که ریشه ی گیاه مستقیما در محلول غذایی قرار می گیرد، به این معنی که مواد مغذی می توانند به راحتی تسوط گیاه جذب شوند.
این روش نسبت به روش های قبلی کمی پیچیده تر و البته با مفهومی ساده تر است. در این روش ریشه ها در محیطی خارج از محلول و درهوا قرار می گیرد و سپس توسط پمپ هایی محلول غذایی بر روی آن اسپری می شوند. به این ترتیب ریشه ها در ضمن دریافت مواد معدنی، آزادانه تنفس میکنند. همچنین باید گفت این روش جدیدترین و پیشرفته ترین روش کاشت هیدروپونیک است.
در سیستم مبتنی بر تکنیک NFT شامل یک کانال کم عمق پر از آب مغذی است که ریشه های گیاه روی آن معلق هستند. ریشه های گیاه تمام مواد مغذی خود را از محلول موجود در کانال دریافت می کنند.
از آنجایی که سطح آب در این سیستم هرگز از سطح ریشه گیاهان بیشتر نمی شود، این سیستم بر همان اصولی تکیه می کند که تکنیک جزر و مد است، اما به جای افشای ریشه ها در فواصل مختلف، NFT یک جریان مداوم و در حال چرخش مواد مغذی را ارائه می دهد.
• حذف علف هرز در تولید محصولات کشاورزی
• کاهش مصرف آب به خصوص در مناطقی که با کم آبی مواجه هستند
• حذف استفاده از آفت کش ها و سموم که خاک را آلوده میکند
• با حذف خاک آفات موجود در خاک نیز حذف می شود
• افزایش ارزش غذایی محصولات هیدرو پونیک به روش سنتی
• بازآفرینی مناطق کمتر توسعه یافته و مکان های متروکه به منظور احداث گلخانه
• مهمترین عیب این روش نیاز به سرمایه گذاری بالا می باشد، زیرا تمام سیستم به صورت اتوماتیک می باشد
• برای مدیریت و نحوه تغذیه در این سیستم داستن علم کافی ضروری است
• در کشت هیدروپونیک چون محیط ریشه در سیالی از مواد غذایی است بنابراین کیفیت آب آبیاری در این روش بسیار مهم است و در صورتی که از آبی با کیفیت نامناسب استفاده شود به راحتی در سیستم اختلال ایجاد می شود
